Daar sta je dan... En het vliegtuig is vertrokken maar nooit aangekomen

's Avonds laat heeft hij even de tijd genomen om op internet een vlucht uit te zoeken. Eindbestemming: Kuala Lumpur. Ik schat hem net zo oud als mijzelf, tweede helft dertig. Geen idee waarom hij daar naartoe wil. Vakantie lijkt me het meest waarschijnlijk. Het is zomer. Lang naar uitgekeken. Misschien lang voor gespaard. In ieder geval verdiend. Zo stel ik me dat tenminste voor.

De man vertelt aan de NOS-verslaggever dat hij die avond niet had kunnen boeken. Creditcard niet bij de hand of zo, denk ik dan maar. De volgende ochtend was de laatste stoel al bezet. Balen. Want het was zo'n ideale vliegtijd, met een mooie vroege aankomst op de plaats van bestemming. Alleen zou hij hem nooit gehaald hebben...

Alle verslaggevers en analisten hoor ik niet meer. Ik blijf even bij deze man hangen. Een klein verhaal, dat steeds groter wordt als ik het me inbeeld. Een boekingssite toont een lijst vol met keuzen. Een lijst waar je normaal de beste koop uit kiest, maar die nu een loterij bleek, of meer nog: een Russische roulette...

De dans ontsprongen 

En ik denk aan die man, en aan zo vele anderen die de dans ontsprongen. Misschien een zieke stewardess, of een man, misschien een heel gezin zelfs, dat in de file stond of om een andere reden zijn vlucht mistte. Een heel drama in die auto zou het geweest zijn, en een enorme opluchting achteraf. Of misschien is er een student, die geen beurs kreeg om ook met die andere honderd AIDS-wetenschappers naar Australië te gaan. Maar ik denk ook aan die vrouw of man, die wèl die laatste stoel boekte. In plaats van die man op televisie. Zou hij misschien, hoe onterecht ook, zich schuldig voelen?

We hebben het leven niet in de hand. En op zo'n moment lijkt het echt een loterij te zijn. Is het inderdaad een speling van het lot? Of ligt toch ons leven in de handen van God? Ik heb leren geloven dat wanneer ik mijn leven in Gods handen weet, dat niet betekent dat God overal de hand in heeft. Maar wel dat wat er ook gebeurt, er die ontferming, die omarming van God is.

Daarom kan ik bijna tegelijk met een gebed om alle nood in de wereld ook God danken. En nu bij God aankloppen: God, ontferm U! Omarm alle mensen die omgekomen zijn, hun families en vrienden. En alle mensen die rouwen. En niet alleen hen, maar ook alle naamlozen overal ter wereld, die dagelijks in nog grotere aantallen zinloos én naamloos omkomen. God, ik dank u voor het leven. Hou het, ook in de nood en in de dood, in uw hand geborgen.

Hoe afhankelijk ben jij van alles wat moet? (preek 6 juli 2014)

Tekst: Zacharia 9: 9-12 en Mattheüs 11: 25-30

Beluister de preek op Kerkomroep (tot zes maanden na publicatie)

Het is inmiddels volop zomer. Velen zijn al met vakantie gegaan. En als straks de scholen ook vakantie hebben dan is het echt zomervakantie. Allerlei alledaagse dingen gaan even voor kortere of langere tijd op een lager pitje. Soms moeten dingen nog snel af, maar daarna rennen we eens even wat minder hard. En of het dan die ene dag op het strand, of een paar weken weg is; het staat dan in het teken van even niets moeten...

Kennelijk moeten we nogal veel. Ja, ga maar na: naast werk en school hebben we allerlei verplichtingen. En als je gepensioneerd bent of de kinderen uit huis zijn vragen velen zich af en toe af hoe ze dat werk en die opvoeding er nog bij deden. We moeten veel. Niet iedereen heeft de luxe om even niets te moeten. Sommige dingen gaan gewoon door. Denk maar aan mensen die voor een naaste zorgen. En niet voor elke ouder is de zomervakantie een even grote ontspanning, met zes of zeven weken je kinderen thuis. En toch is dat wel ons ideaal: even niets moeten.

Juiste balans?

Vandaag vraag ik me af of dat de juiste balans geeft? Door naast de langere tijd waarin we van alles moeten, een kortere tijd te zetten waarin we even niets moeten. En waarom vraag ik me dat af? Omdat ik denk dat wanneer het in de bijbel over onze bevrijding gaat, dat toch gaat over ons hele leven. En niet alleen over onze momenten dat we even niets moeten. En: dat die bevrijding niet inhoudt dat we even niets moeten, maar dat we er niet door geleefd worden. Waardoor ons hele leven bevrijd is. Dan vinden we werkelijk rust. Zonder dat het vakantie hoeft te zijn.

Waar ga je voor? Macht of eigenwaarde?

Laten we eens even kijken hoe de bijbelverhalen van vandaag daarover spreken.

Voor iedereen een medaille!

Wat een fantastische sportzomer voor alle sportliefhebbers! Eerst het WK hockey in eigen land. Nu het WK voetbal, dat we natúúrlijk gaan winnen. En straks als vaste prik Wimbledon en de Tour de France. Heerlijk om naar te kijken. En het inspireert veel mensen ook om zelf te gaan sporten.

Het nut van sporten heb ik altijd een beetje in twijfel getrokken, zal ik eerlijk zeggen. Je krijgt er maar blessures van. Zelf was ik geen held bij gym. Bang voor de bal en hoogtevrees in de klimtouwen en klimrekken. En ik ben door nuchtere ouders opgevoed die zeiden dat het vooral belangrijk was gezond te eten en normaal te bewegen. Gewoon bewegen. En als je niet meer beweegt, nou ja, dan merk je het wel...

Toch ben ik ook wel door schade en kilo's wijzer geworden dat iets meer dan normaal bewegen toch ook wel gezonder is. En dat bewegen en sporten vooral ook goed is voor je geestelijke gezondheid. Als je continu maar bezig bent, of juist helemaal niet, dan verlies je nog wel eens je doel uit het oog. Als alles om je heen druk is, lijkt het soms alsof je nooit je doel bereikt. En dat alles wat je doet slechts een slag in de lucht is.

Daarom is het ook goed om je kop fris te houden en te leven als een sporter. Dat betekent niet meteen dat je deze zomer de halve marathon moet kunnen lopen, of dat je niet meer die sportfanaat vanaf de bank mag zijn. Leven als een sporter betekent dat je je leven richt op een doel. Op iets dat je belangrijk vindt. Kinderen, vriendschap, zorg, of iets anders waarin je iets wilt betekenen. Ieder mens kan iets betekenen. Hoe maak jij het verschil?

Denk niet te snel: dat kan ik niet. Het gaat er niet om iets onmogelijks te bereiken. Ga voor wat je wel kunt bereiken. Wat je waardevol vindt. Want ieder mens kan iets betekenen. De pauzes in de sportzomer geven misschien wat rust om eens stil te staan bij wat jij belangrijk vindt. Misschien ben je dat door drukte of andere omstandigheden wat uit het oog verloren. Ga er dan voor. Als een sporter. Kies een doel, waarin je wilt scoren. Dat betekent dat het nodig zal zijn jezelf te beheersen. Niet omdat andere dingen niet zouden mogen. Iemand anders beheerst jou niet, je beheerst jezelf. Omdat je je wilt richten op jouw zelfgekozen doel.

Als je zo leeft als een sporter, dan put je jezelf niet uit, maar ga je voor goud. En dan ligt er bij de finish voor iedereen een medaille klaar! Een fijne (sport)zomer voor iedereen!

Deze blog is gebaseerd op deze bijbeltekst.

Deze column is gepubliceerd in de Wijkkrant van 5 juli 2014.

Maak van Zwarte Piet geen Kop van Jut!

Terwijl het bijna dertig graden is, barsten op de sociale media de reacties los op de uitspraak van een VN-commissie dat Zwarte Piet niet kan. Koren op de molen van diegenen die een rechtszaak wonnen in Amsterdam. De rechter zei dat de burgemeester in zijn afweging om de Sinterklaasintocht toe te staan ook mee had moeten nemen dat het verschijnen van Zwarte Piet een inbreuk kan zijn op het privé leven van mensen. Jammer van alle commotie. En ik wilde er snel vanaf zijn met een korte reactie gisteren. Strekking: er wordt een probleem gemáákt van Zwarte Piet.

Daar sta ik nog steeds achter, maar ik voorzie ook een tegenreactie: dat discriminatie wel degelijk een probleem is in Nederland. En dat heb ik gisteren ook gezien. Op de sociale media herhaalde de onschuldige ogende woordspeling zich geregeld: 'We stoppen met hulp aan Afrika. Als wij geen Zwarte Piet meer mogen hebben, spelen wij ook niet meer voor Sinterklaas.' Lollig bedacht, maar velen hebben niet door wat ze werkelijk zeggen. Want dit kan natuurlijk niet. Omdat het blootlegt waar de tegenstanders van Zwarte Piet tegenaan lopen. Dat huidskleur en uiterlijk aangegrepen wordt om mensen weg te zetten. Een collega van mij vertelde op Twitter dat haar zoontje, een 'halfbloedje' zoals ze zelf zei, op het voetbalveld te horen kreeg van een ander kind: 'Ga terug naar je eigen land!'.

Ga terug naar je eigen land? Het kind is hier geboren, uit twee Nederlandse ouders! Maar dit is wel de sfeer die ontstaat, waar allerlei Nederlanders van niet-Nederlandse afkomst last van hebben: 'Ga terug naar je eigen land!' Dit is hun land! Dus die mensen die tegen Zwarte Piet te hoop lopen wonen ook niet in Afrika; dat zijn ook gewoon Nederlanders. Maar velen van hen ervaren dat ze niet voor vol worden aangezien. En dat is een probleem.

Maar Zwarte Piet is dat niet. Zwarte Piet wordt nu onterecht als kop van jut gebruikt om een dieper liggend probleem aan de kaak te stellen. Onterecht, omdat Zwarte Piet geen buitenlander is, of althans niet minder dan Sinterklaas, hij een vrolijke clown is, een kindervriend. Geen geknecht persoon, maar een fantastische figuur in het spel dat Sinterklaas heet. Hij is zwart ja, maar Sinterklaas is ook geen bisschop meer.

Laat Zwarte Piet alsjeblieft met rust. Het is strategisch ook een domme actie, als je juist discriminatie aan de orde wil stellen. Het zet mensen scherper tegenover elkaar. We horen bij elkaar, en Zwarte Piet ook!

Lees ook: 'Sint is allang geen bisschop meer; en Zwarte Piet geen slaaf- Grow up; of eigenlijk liever niet!'

Waarom ik het oneens ben met het standpunt van de VN-commissie over Zwarte Piet

Mevrouw Shepherd van de VN, u verwijt ons onwetendheid ten aanzien van ons slavernijverleden, als achtergrond van onze zogenaamd 'racistische' zwarte piet. Maar is het wel eens in u opgekomen dat er wellicht geen probleem is? U koppelt twee dingen aan elkaar die voor de meeste Nederlanders geen koppeling (meer) zijn. Klaar. En dan verwijt ik u onwetendheid van uw kant, en gemakzucht waarmee u als blijkbaar ervaren wetenschapper na een paar dagen veldwerk uw conclusies meent te mogen trekken. U maakt problemen waar ze er niet zijn en u verstoort het binnenlands gesprek over de waarde van de eigen cultuur, waarin iedereen een plek heeft!

Reactie op een artikel op Nu.nl

Zie ook mijn eerdere blog 'Sint is allang geen bisschop meer; en Zwarte Piet geen slaaf- Grow up; of eigenlijk liever niet!'