maandag 18 januari 2016

Hoe kom je van 'behouden' naar 'veranderen'? Kerkenradendag missionaire specialisatie 9 januari 2016

Foto: Nynke Dijkstra
Op zaterdag 9 januari stond 'de binnenkant van verandering: motiveren' centraal op het Landelijk Dienstencentrum in Utrecht. Daar kwamen de kerkenraden bijeen samen met de predikanten die de missionaire specialisatie volgen. Waaronder ds. Otto Grevink, en met hem veertien andere predikanten. Vanuit onze gemeente kwamen Eric Dörr, Geert Hulsbos, Roelie Klok, Janneke Opmeer en Gerrit Westerveld mee. De dag werd geleid door oud-predikant, adviseur en uitgever Bert Bakker.

Verandering is een hachelijke onderneming. Overal, en dus ook in de kerk. Hoe motiveer je mensen tot verandering? Maar eerst nog: moet veranderen wel? Met de gevleugelde uitspraak uit het bedrijfsleven 'stilstand is achteruit' heb je wel een mooie onliner, maar nog geen reden gegeven. Nynke Dijkstra, coördinator van de opleiding en als predikant in algemene dienst deel van het Missionaire Team van onze kerk, illustreerde het zo aan de predikanten de dag ervoor: 'Ik heb een hekel aan de tandarts. Niet aan hem persoonlijk, maar ik hou niet van dat boren en zo. Nu moest ik onlangs wel naar de tandarts. Want er was een stuk van mijn kies afgebroken. De tandarts bleek best een aardige man. En het eerste wat ik zei was: "Als het pijn gaat doen, verdoof het dan maar meteen." Toen zei de tandarts: "Dat gaat niet. Ik zal eerst moeten kijken of uw kies nog leeft." Dus hij ging boren en het deed inderdaad zeer. "Gelukkig" zei de tandarts. Gelukkig? "Ja, want dat betekent dat de kies nog leeft." Met andere woorden: het is goed als het pijn doet, want dat leeft het. En zo is het ook met veranderen.'

Dit toont aan wat Bert Bakker tijdens de kerkenradendag de 'ambivalentie' noemt. Als je eens een aspect van je leven of het kerkenwerk bedenkt - en even geen kernaspect - waar je je dubbel over voelt, waarvan je zegt 'eigenlijk zou ik meer, maar...', dan voel je de ambivalentie, de dubbelheid. En die dubbelheid voelt iedereen bij veranderingen. Er is altijd iets voor een verandering te zeggen. Het houdt het leven in de brouwerij. Niemand is 100% voor of tegen. En door aandacht te besteden aan die ambivalentie, die dubbelheid die mensen voelen, kun je komen tot gezonde veranderingen.

We kregen voorbeelden te horen van hoe het niet werkt.
Deze probeerden allemaal te overtuigen. Maar een overtuigstijl dwingt je juist datgene te zeggen waarom je het níet zou willen. Het dwingt je tot behoudtaal. Hoe sterker je probeert te overtuigen, hoe sterker mensen op een 'nee' gaan staan. Als je echter iemand probeert te ontlokken waarom hij zou veranderen, dan krijg je mensen mee, omdat het vanuit hun eigen motivatie komt: wat maakt dat je zegt: 'eigenlijk zouden we'? Wat zijn daar de belangrijkste redenen voor, en hoe zou je dat aanpakken? Dan spreek je verandertaal door met mensen in een gidsstijl samen te werken.

Door mensen in verandertaal te ontlokken waarom verandering zinnig zou kunnen zijn, doe je recht aan de ambivalentie, de dubbelheid, die mensen voelen bij hoe het is. Dan hoeft niet meteen alles, en iets ook niet radicaal te veranderen, maar zijn mensen ook niet volledig tegen, omdat ze ook wel snappen dat het zinnig zou zijn als...

De kerkenradendag leverde zinnige gesprekken en veel handvatten op. De laatste kerkenradendag is op 11 juni bij de afronding van de specialisatie.

Ds. Otto Grevink

Bert Bakker, Anderen tevoorschijn luisteren, Ekklesia 2013, ISBN 9789075569667

Sake Stoppels, Voor de verandering, Boekencentrum 2009, ISBN 9789023923954

Geen opmerkingen:

Een reactie posten