dinsdag 4 mei 2010

4 mei - de klok, de stilte en de angst

Heb vanavond de klok geluid vanwege Dodenherdenking.
De gemeente had gevraagd aan de kerken te luiden.
De koster was elders – ik mocht het doen.
Als eerste een jongensachtige trots: ik mag de klok luiden!
Maar dan ook een gevoel van schoonheid: de kerkklokken dienen
de samenleving om haar stil te zetten bij 65 jaar bevrijding
en de voortgaande strijd om vrijheid in de wereld.

Kwart voor acht, exact: de klok gaat luiden.
Buiten sta ik in de zon en zie hoe de wereld reageert, of niet.
Aan de overkant, op het halvezolenpad, zwaait een jonge vrouw.
Ik denk haar te herkennen; ze zal niet op tijd thuis zijn.
Sommigen kijken om of er soms een dienst is.
Anderen snellen voort; het is een rustige kalme avond;
de wind is ook geluwd, en het is eindelijk droog.
Maar in de avondzon lijkt niets de stilte in de luiden,
dan de klok,
die, voor zover ik over haar gelui heen kan luisteren,
nog in haar eentje roept.

Een bruin jongetje komt om de hoek van de kerk,
loopt een beetje ongeĂ¯nteresseerd, en kijkt omhoog.
De klok fascineert hem een moment,
even is hij een kind, en wiegt hij mee op de slagen,
dan weer is hij de verveelde puber,
schopt even tegen de pilaar van de klok, en kijkt achteloos de kerk binnen.
Hij ziet mij niet staan; wat hoop ik?
Ergens hoop ik dat hij aan mij vraagt waarom de klok luidt;
iets wat hij waarschijnlijk nooit meemaakt,
omdat hij op zondagmorgen niet buiten is, veronderstel ik.
En dat ik hem dan kan uitleggen over de doden
die vroeger en nu zijn gevallen voor onze vrijheid en die van anderen.
Dat we dat niet in ons eentje doen, maar met elkaar op allerlei plaatsen.
En dat ik dan mijn iPhone erbij pak,
en hem op internet laat meekijken naar de herdenking op de Dam;
en dat we dan samen zouden staan op de Dam, in Waalwijk.
Maar hij loopt door, hoewel, hij blijft in de buurt,
de klok heeft hem even in zijn greep.
Dan gaat hij door, als alle anderen.

Ik neem mij voor niet de minuten en seconden af te tellen bij de timer van de klok,
maar een halve minuut van te voren
‘op ga’ naar de ingang van de kerk om de klok stop te zetten.
Ergens vind ik het een machtig en plechtig moment,
dat de kerkklokken zo de wereld helpen stilstaan.
Ben net op tijd binnen…
en draai de timer om – tegen de klok in…
en met een doffe klik is hij ineens uit…
zelfs geen naslag meer…
ik hoop dat hij nog aangaat…

Ik loop naar huis in het besef dat mensen nu op vele plaatsen stil zijn;
ergens ver weg hoor ik nog een klok, van iemand die zijn horloge later had staan,
maar dan is het stil,
al gaat het gebruikelijke verkeer door.
Wat denken zij?

Ik denk op tijd thuis te zijn voor het Wilhelmus;
het enige moment in het jaar dat ik het meezing.
Ik doe de tv aan, en ik hoor het Wilhelmus,
maar tijdens de herdenking die door RTL4 wordt uitgezonden.
Ik wil naar de Dam en aarzel even of
het Wilhelmus dan niet onderbroken wordt of weg is,
maar ik schakel toch,
en val in de onrust op de Dam…
Schrik.
Paniek.
Wat is er aan de hand?!
Nee toch, het zal toch niet?!
Man, zeg dan wat!
Voel dezelfde paniek die mensen kennelijk daar voelen.
Iemand onwel, tegen een hek aangevallen,
maakt zoveel kabaal, dat mensen in paniek wegrennen.
Wat zijn we gespannen; wat zijn we bang…
Nog voor we echt weten wat er is,
is zij er weer; onze koningin.
Als ze kon rennen deed ze het, ze vliegt de Dam op,
met Max en Alex naast haar.
Dit is Nederland, dit zijn haar leiders,
symbolisch weliswaar,
maar alles is deze dagen symbolisch.
Dit incident symbool voor onze overspannenheid.
Hare Majesteit symbool voor ons wapen:
Je maintiendrai!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten