zondag 11 mei 2014

Wat is het password om te leven zonder angst? (Preek 11 mei 2014 - overstapdienst)


Beluister de preek via Kerkomroep

Wat is het fijn als je in vrijheid kunt leven. We staan er niet altijd bij stil. Het is eigenlijk ook wel heel normaal. Het is zo gewoon geworden dat we in vrijheid kunnen leven. Daarom hebben we daar op 4 mei bij stilgestaan. Omdat er 69 jaar geleden een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Een tijd waarin je niet in vrijheid kon leven, maar in angst moest leven. Omdat ons land bezet was en bezeten was van het idee dat je bepaalde mensen zomaar hun vrijheid af mag nemen. Omdat ze anders zijn dan anderen. Op 5 mei hebben we die vrijheid gevierd. Dankbaar mogen we zijn voor onze vrijheid. Juist omdat dat helemaal niet zo gewoon is. Kijk maar om je heen.

Kinderen in Nigeria durven niet naar school. Omdat de meisjes ontvoerd kunnen worden, en verkocht. Voor twaalf dollar. Op de markt. Kinderen in Syrië kunnen al helemaal niet naar school. Miljoenen mensen zijn met hun kinderen op de vlucht voor het oorlogsgeweld. Of ze kunnen niet weg uit de steden die omsingeld zijn door het leger of de rebellen. Dat hebben we hier niet, gelukkig. Jullie kunnen gelukkig naar school, ook al vind je dat niet altijd leuk. Maar dat is ook normaal. Het is wel fijn dat je dat zonder angst kan doen. En dat je weet dat je met je vrienden en vriendinnen kan spelen, dansen en van muziek genieten, en dat je straks een vak kunt gaan leren wat jij leuk vindt. Ook al weet je misschien nog niet wat je zou willen worden. Dat is ook niet zo belangrijk. Als je nu maar kunt zijn wie je bent.

Zorgen om onze vrijheid
Grote mensen maken zich wel een beetje zorgen. Maar daar zijn het ook grote mensen voor. Ze maken zich niet alleen zorgen over jullie, maar ook over de vrijheid waarin we kunnen leven. Blijft die wel?
Nee, het gaat dan niet eens om zo'n oorlog zoals vroeger, maar wel of iedereen kan blijven leven zoals hij dat wil. Het lijkt wel alsof de wereld steeds gevaarlijker wordt. En daarom wordt er veel bewaakt en in de gaten gehouden. Dat is natuurlijk goed als je daarmee mensen die slechte dingen willen doen of kunt tegenhouden of kunt betrappen. Maar veel mensen zijn bang dat ook de vrijheid van gewone mensen, die niets kwaads willen doen, beperkt wordt. Bijvoorbeeld omdat alles op internet, mobiele telefoons, je pinpas en je ov-chipkaart in de gaten gehouden kan worden. En dat mensen dus altijd kunnen nagaan waar je bent, wat je doet, en wat je zegt. Nou mag dat gelukkig niet zomaar. Maar wat er dan wel mag, ja, dat is een discussie waar grote mensen nog lang niet uit zijn. Privacy, dat je dingen ook privé mag houden, dat je dingen voor jezelf mag houden, is ook erg belangrijk om in vrijheid te kunnen leven. Vrijheid betekent ook dat je iets geheim mag houden als je dat wilt, en als dat niet erg is voor iemand anders.

Ook in ons land hebben we een geheime dienst, om mensen te ontdekken en in de gaten te houden die iets slechts willen doen. Die geheime dienst heet AIVD. En laatst hebben ze een twitterspreekuur gehouden. Met de hashtag #halloAIVD. Op twitter kon je alles vragen wat je wilde weten van de geheime dienst. Althans, als het niet zo geheim is dat ze dat niet mogen zeggen natuurlijk. Dat leverde aan aantal interessante vragen op, maar ook een paar flauwe grappen. Ik zal er een paar noemen: iemand vroeg: 'Kunnen jullie door een waterkraan?' En: 'Waarom draagt Donald Duck na het douchen een handdoek om zijn middel terwijl hij normaal geen broek aan heeft?' Soms antwoordde de geheime dienst ook wel grappig. Bijvoorbeeld op de vraag: 'Welk eindcijfer moet ik kiezen voor de aankomende Staatsloterij?' Ze antwoordden: 'Wij doen altijd 007'. En sommige mensen dachten dat de geheime dienst alles weet. Bijvoorbeeld deze man die vroeg: 'Hoeveel vingers steek ik op?' Of een ander die vroeg: 'Wat is mijn wachtwoord van Facebook? Ik ben het zelf vergeten.'

Door wachtwoorden kunnen we leven in vrijheid
Dat zou toch wel ernstig zijn, als anderen konden achterhalen wat onze wachtwoorden zijn. Want door onze wachtwoorden houden we toch een beetje onze vrijheid. Kunnen mensen niet zomaar meekijken met alles wat we doen. En kunnen we zelf bepalen wie wel mee mag kijken. Wachtwoorden zijn al heel oud. En misschien gebruik je ze in een spel ook wel eens. Vroeger moest je bij een wachter aan de stadspoort het wachtwoord zeggen als je naar binnen wilde. Dat was ook wel een veilig idee als je in die stad was. Dat er alleen maar mensen in kunnen die het wachtwoord weten. Dat houdt mensen, die willen komen spioneren, buiten. En kun je in de stad dus leven in vrijheid.

Zo'n wachtwoord is dus belangrijk om te kunnen leven in vrijheid. In zo'n stad vroeger, of op internet. En soms is dat internet in het Engels, en dan heet een wachtwoord een password. Een woord waardoor je de wachter mag passeren, en naar binnen mag. Een passeerwoord, een password. Om in vrijheid te kunnen leven, of te doen wat je wilt en met wie je dat wilt.

Hoe word je door een wachtwoord bevrijd van de angst?
De Israëlieten waren in Egypte niet vrij om te doen wat ze wilden doen. Want ze waren daar slaven. Anderen bepaalden wat zij moesten doen. En ze moesten hard werken in moeilijke omstandigheden. Ze noemden Egypte het Land van de Angst. Bang waren ze, elke dag weer. Want ze wisten niet wat er ging gebeuren.

God wilde hen uit dat Land van de Angst bevrijden. Want God heeft ons gemaakt om in vrijheid te kunnen leven. We zijn niet gemaakt om slaaf te zijn, maar om onszelf te zijn. Maar daarvoor moest er wel iets ergs gebeuren. Want de Egyptenaren zouden de Israëlieten niet zomaar laten gaan. Toen Mozes dat vroeg aan de Farao, zei de Farao: 'Ja, dag!' 'O, echt, mogen we gaan?' 'Nee, natuurlijk niet'. Het hart van de Farao veranderde in steen, vertelt het verhaal. En als een hart in steen verandert, dan moet het hart gebroken worden, voordat de Israëlieten echt bevrijd kunnen worden. Eerst probeerde God dat met allerlei plagen, maar dat werkte niet. Toen moest Hij de Egyptenaren diep in hun hart raken door hun oudste zonen dood te laten gaan. Alleen zo zou hun stenen hart gebroken worden en de Israëlieten bevrijd kunnen worden. Maar het was natuurlijk niet de bedoeling dat dat ook bij de Israëlieten zou gebeuren. Daarom moesten ze het bloed van een lam op de deurposten strijken. Dan zou de dood zien dat daar Israëlieten wonen en zou de dood voorbijgaan. Passeren. En zo zouden de Israëlieten bevrijd worden. Het bloed op de deurpost was eigenlijk hun password. Hun passeerwoord. Want daardoor passeerde de dood en zouden zij kunnen gaan leven in vrijheid. Daarom heet het feest ook Pasen. Het passeerfeest.

En niet alleen daar. Later als de Israëlieten door de woestijn wegtrekken, krijgen ze toch nog de Egyptenaren achter zich aan. Mensen van steen kun je soms niet breken, hoe graag je ook tot ze door zou willen dringen dat het niet kan wat ze doen. En dan zitten ze in de val. Voor hen een grote zee, de Schelfzee, en achter hen de Egyptenaren. Maar God laat hen niet in de steek. En hij splijt de Schelfzee. En de Israëlieten kunnen passeren. De Egyptenaren niet. Die mogen er niet door, en de zee sluit zich weer. Ook hier is het Pasen, een passeerfeest. Voor de Israëlieten die hierna in vrijheid kunnen leven. Omdat ze een password kregen van God, en Hij hen door de rivier liet passeren naar een leven in vrijheid.

Pasen: het passeerfeest
Elk jaar vieren de Israëlieten sindsdien dat passeerfeest. Pasen. Omdat de dood de huizen passeerde van de Israëlieten, zodat ze in vrijheid kunnen leven. Jezus vierde dat feest ook. En Hij gaf er een nieuwe betekenis aan. Omdat er nog steeds mensen met een hart van steen zijn, die het hart van andere mensen breken. En we allemaal wel eens opzij kijken als iemand ons nodig heeft. En de dood ook niet aan ons voorbijgaat. We worden er soms bang van, wat mensen elkaar aan kunnen doen. Maar ook wat wij andere mensen soms aandoen. We schrikken soms van de gevolgen van wat we doen. Dat hadden we misschien helemaal niet zo bedoeld! En oorlog lijkt iets van ver weg, maar soms is het angstig onveilig, op straat, op internet, op school.

Jezus als password naar een leven in vrijheid
Hoe kunnen we bevrijd worden uit de angst? Hoe kan de dood weer passeren? Zodat we kunnen leven in vrijheid? Jezus geeft ons een password: Avondmaal. Nee, sterker nog: Hij is zelf het password. Het brood is zijn lichaam, dat door mensen met een hart van steen gebroken is. De wijn is zijn bloed, dat vloeit en harde harten zacht maakt. Elke keer als we het Avondmaal vieren weten we weer hoe hard we zelf soms kunnen zijn, en voelen we de angst hoe hard het leven kan zijn. Maar Jezus is het password om te kunnen leven in vrijheid. Wat hem ook werd aangedaan door onze hardheid, Hij bleef niet dood. God zei: Ik wil dat de dood het laatste woord niet heeft. Dat angst je leven niet beheerst. Jezus is het password om alles wat je bang maakt te laten passeren. Omdat je niet alleen bent, maar God met jou is. Zo mogen wij leven in vrijheid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten