Terugblik op Anne en Goebbels

Gisteren met vijftien mensen naar de voorstelling Anne en Goebbels geweest. Schreef er al eerder over in deze blog. Een heel indrukwekkende voorstelling én inleiding.

De inleiding werd verzorgd door de acteurs zelf, Meral Polat als Anne Frank en Victor Löw als Joseph Goebbels. Polat werd gevonden door een castingbureau om de matchen bij Löw als Goebbels. De uiterlijke gelijkenis met Anne Frank is sprekend. Polat vertelde dat Buddy Elias, het enige nog levende familielid van Anne Frank die ze nog gekend heeft, de gelijkenis ook zo treffend vond, behalve, citeerde Polat, 'dat Anne dunner was':).

Het meest indrukwekkend aan de inleiding was het verhaal van Löw over het spelen van dagboekfragmenten van Joseph Goebbels. De eerste gedachte van Löw was dat dat toch bizar en 'genant' zou zijn om te spelen. Hij nam het spel aan met voor zichzelf de vraag hoe iemand nu tot zoiets in staat kan zijn. Wij zijn allemaal tot zoiets in staat meent hij, al snapt hij niet hoe. Het was een gigantische opgave om Goebbels te gaan spelen, want, zo legde Löw uit, als je iemand speelt moet je wel op dat moment erin geloven, want hoe zou het publiek jou anders geloven? Volstrekt bizar vond hij het om te gaan spelen. Ik vroeg Löw of hij door te geloven in wat hij speelt, sympathie had gekregen voor Goebbels, hoe genant hij dat misschien ook zou vinden, en of hij antwoord had gekregen op zijn vraag hoe een mens tot zoiets in staat kan zijn? Hij zei dat hij geen sympathie had gekregen, omdat Goebbels in zijn dagboek zich nooit kwetsbaar maakt. Wat Goebbels voelt verbindt hij met anderen. Er zijn zoveel rottige dingen zegt hij dan, maar meer nog: hij verbindt zijn gevoel met iets breders. Het ligt altijd aan iets buiten hem. Dat maakt hem onaanraakbaar en daardoor wordt Löw niet door hem geraakt. Hij laat geen hart zien. Daarom heeft Löw ook geen antwoord op zijn vraag gekregen.

Tijdens de eerste tryout deed zich iets bizars voor: het publiek bestond uit schooljeugd. De spanningsboog van ruim een uur was voor hen wat veel, dus toen Löw als Goebbels diens redevoering hield aan het einde van de oorlog in opperste wanhoop, of iedereen bereid zou zijn zich te offeren, riep de schooljeugd massaal 'JA!!!'. Het deed Löw beseffen dat dit weliswaar absurd was, maar dat deze wijze van redevoeren iets in mensen losmaakt, verscheurt, door iets te willen doen of zeggen, misschien zelfs wel 'ja' omdat het zo overweldigend is. Ik merkte het bij meer mensen in de zaal, al weet ik niet wat ze dachten, behalve van mijn buurman. Die had hard 'NEE!' willen roepen.