Wie gelooft nog
dat geloof het verschil kan maken? Ik denk dat ieder van u wel kan zeggen dat
geloof iets toevoegt aan het leven. Anders zat u hier niet. En of dat nu is om
de inhoud van de dienst, of het samen zingen, of de ontmoeting met elkaar; het
gebeurt hier allemaal onder het dak van het geloof. En dat voegt iets toe. En
wat dat is, dat is voor ieder verschillend. Geloof kan op momenten een grote
steun zijn, of inspiratie geven, of gewoonweg vertrouwd zijn en houvast geven.
Maar wie durft
er verder te gaan? Wie durft te zeggen dat zonder het geloof het leven
kleurloos is, smakeloos? Voor wie is geloof zo essentieel dat het niet te
missen valt? Wellicht zeg je: er zijn zoveel mensen die niet geloven, die
kunnen toch ook zonder geloof? Maar dat vraag ik niet. Steeds meer mensen weten
niets meer van het geloof, dus hoe kunnen ze het missen? En hoeveel mensen
hebben we niet de kerk uitgejáágd, dus wat zouden zij missen? Nee, het gaat mij
om ons. Voor wie is het geloof zo wezenlijk, dat het niet alleen iets toevoegt,
maar dat het een essentieel ingrediënt is van het leven, onontbeerlijk?
Laat ik het
anders zeggen: vroeger zei men: 'Zonder geloof vaart niemand wel'. Waarom zou
dat zo zijn? Wat maakt geloof zo kostbaar dat het ons leven waardevol maakt,
kwaliteit geeft? Hoe geeft geloof je leven smaak?
Jezus maakt in
het vervolg van de Bergrede een wending. Eerst zegt hij woorden over wie
gelukkig is. Dan richt hij zich rechtstreeks tot de gelovigen: gelukkig zijn
júllie! Wat?! Hoezo dan? 'Jullie zijn het zout van de aarde.' Als we dichtbij
de bijbel blijven weten we twee dingen over zout: Het geeft smaak en het is
kostbaar. Zout geeft smaak aan het eten. Zonder zout is onze maaltijd flauw. Ik
heb ooit de Britse tv-kok Jamie Oliver horen vertellen hoe ongelovig hij als
leerling-kok zijn leermeester aanstaarde toen deze zei dat zelfs in een
mierzoete chocoladetaart een klein beetje zout moet. Daarna bakte hij om het
ongelijk van zijn leermeester te bewijzen een chocoladetaart zonder zout, en
zijn leermeester maakte er één met. Zonder dat kleine beetje zout smaakte hij
inderdaad niet...
Dat maakt het
zout ook kostbaar in die zin, waardevol. En dan te bedenken dat zout in de tijd
van Jezus ook in geld uitgedrukt kostbaar was. Romeinse soldaten kregen hun
toelage in die tijd zelfs deels uitbetaald in zout. In het Latijn is dat sal.
Daar komt ons woord salaris vandaan. Zout is kostbaar. Het vraagt om die reden
dan ook om zuinig gebruik. En niet alleen daarom. Extra zout in het eten kan
ook teveel van het goede zijn.
Geloof maakt het verschil!
Zout geeft smaak
en is kostbaar. Zout is dus onderscheidend. Het maakt het verschil. En zo is
dat met geloof ook. Ik heb niet zoveel op met gelovigen die het allemaal beter
denken te weten dan niet gelovigen. Alsof zij de waarheid in pacht hebben. Want
er is heel veel waarheid en wijsheid in de wereld te vinden. De Geest waait
waarheen zij wil. Toch mist het leven zonder geloof de smaakmaker. Geloven is
toch meer dan wat hier op aarde voorhanden is en wat wij kunnen bereiken? Ik
merk zo vaak in het pastoraat hoe geloof iets toevoegt aan het leven. Daar
vinden mensen troost, voor het onvermijdelijke, de breuken in ons leven, het
leven dat aan diggelen lijkt te kunnen slaan. Een uitvaart kan zo troosteloos
zijn als er geen woorden van hoop, bemoediging of troost meer klinken. Geloof
voegt iets toe waar verdriet is.
Eigen schuld dikke bult, of is er vergeving en heling mogelijk?
En waar, waar
wordt anders gesproken over vergeving, van anderen, maar dus ook van jezelf,
voor dat wat niet goed gaat? Niet alleen tussen mensen, maar ook in jezelf,
waar je maar niet mee in het reine kunt komen. Nog los van dat je de gevolgen
kunt ondervinden van je schuld, of letterlijk in de schulden belandt. Het leven
is toch meer dan eigen schuld dikke bult? En als we dan een nieuwe kans
krijgen, waar is er dan plek om toch bij de breuken stil te staan, en werkelijk
heling te vinden? Geloof blijft niet staan bij wat verkeerd gaat maar gaat ook
niet zomaar verder alsof er niets is gebeurd, maar poogt het leven, poogt ons
en ons samen-zijn, in relatie met God, te helen waar er breuken en barsten
ontstaan. Want God heeft daarmee voor ons in Jezus' lijden en sterven gebroken.
We mogen thuiskomen in de armen van de Vader.
Geloof geeft inspiratie!
En waar halen de
mensen de kracht vandaan om juist niet te breken? Om hun droom, hun visioen,
dat wat niet vanzelfsprekend is achterna te gaan. Om verder te kijken dan wat
je eigenlijk niet kan bereiken. Om door teleurstellingen heen te kijken. Om het
leven hier en nu te overstijgen en woorden te spreken, dingen te doen, die
werkelijk iets veranderen. En dat gaat niet alleen maar over de Mandela's van
deze wereld, maar ook die onvermoede vriend in moeilijke tijden, die ondernemer
die werkelijk een steentje bij wil dragen aan de wereld of er voor zijn
werknemers wil zijn, die het niet laat bij de wetmatigheden van de markt, maar
durft te geloven dat het anders kan.
Laat je geloof zijn smaak niet verliezen!
Als geloof dat
verschil kan maken, als zout dat smaak geeft en kostbaar is, dan laat je het
toch niet liggen? Dan ben je er zuinig op als je het even opbergt, maar vooral:
dan voeg je het toch toe bij alle andere ingrediënten van het leven? Dan laat
je geloof toch niet verzanden in iets voor de zondag - doe je alleen maar op
zondag zout in je eten? Dan is dat toch iets dat je elke dag wilt toevoegen aan
je leven? Let wel, ik zeg niet dat je ook nog eens elke dag met je geloof moet
bezig zijn. We hebben het al druk zat. En ieder geeft het vorm op zijn eigen
wijze. Zout voeg je toch ook niet toe omdat het moet, maar omdat je dat wil? Je
wilt smaak! Besef dus ook hoe kostbaar het is wat je gekregen hebt: geloof, dat
het anders kan en anders zijn zal. Een heel klein beetje daarvan in het leven
van alledag maakt ons leven hoopvoller, troostender, bemoedigender en
inspirerender dan zonder.
Jezus vervolgt:
'Maar als het zout zijn smaak verliest, hoe kan het dan weer zout gemaakt
worden? Het dient nergens meer voor, het wordt weggegooid en vertrapt.' Zout
kan zijn smaak verliezen. Nee, niet echt. Zout blijft zout vertellen de
chemici. En toch, inwerking van vocht kan de structuur veranderen en dus de
smaak. En geurstoffen beïnvloeden de smaak als het vochtig is. Laat het dus
niet open en bloot achter. Het zou zijn smaak kunnen verliezen. Koester je
geloof omdat het kostbaar is. Dan geeft het smaak aan je leven. Besef daarbij
hoe kostbaar en zwaarbevochten het geloof voor mensen was in de tijd van Jezus.
De woorden uit de Bergrede van vandaag volgen op de laatste woorden van vorige
week: 'Gelukkig zijn jullie wanneer ze jullie uitschelden en vervolgen.' Deze
mensen ervoeren dat hun geloof geen luxe was, maar iets wezenlijks aan hun
leven toevoegde dat ze niet meer kwijt wilden. Zonder dat werd hun leven flauw,
ondanks de spanning die het in hun tijd ook gaf.
Geloof geeft kwaliteit aan je leven!
Laat je geloof
je leven smaak geven. Open je ervoor. Er zitten antwoorden op levensvragen in,
bemoediging en inspiratie. Geloof gaat ergens over! Kijk eens wat het geloof
toevoegt aan het samenzijn van mensen zoals wij hier. Zo kunnen we elkaar
steunen, ondersteunen en aanvuren. Zo laten wij ook ons gezicht zien naar
buiten. Als het gaat om armoede hier in Waalwijk, en gewoon ook: door goede
daden. Want daar gaat het Jezus uiteindelijk om: dat de kwaliteit die geloof
aan ons leven geven, ook zichtbaar is in de kwaliteit van wat we doen. 'Zo moet
jullie licht schijnen voor de mensen, op dat ze jullie goede daden zien.' Dan
zien mensen dat het ook anders kan. Laat geloof je leven smaak geven en maak
het verschil!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten