Naar aanleiding van mijn vorige blog over de Oudejaarspreekvoorbereiding ontving ik twee leuke reacties. Gisteren heb ik met die mensen 'live' eens verder gepraat. En dat levert weer nieuwe gedachten op de ik hier wil verwerken.
Geld. Een gevoelig onderwerp. Gaat het mij er nu om of je geld mag hebben of niet? Nee. Het gaat er mij om wat je ermee doet. Ik realiseer me goed dat mijn stelling 'geld is een ruilmiddel, geen levensmiddel' gedachten oproept als zou geld niet goed zijn. Alsof je het niet zou mogen verdienen. Ook niet met winst maken, of rente vragen voor leningen en hypotheken.
Dat is inderdaad mijn punt niet. Het gaat mij er veel meer om dat we het idee lijken te krijgen dat geld zichzelf vanzelf vermenigvuldigt en een doel in zichzelf is.
Dus inderdaad: geld moet je verdienen. Of in bijbelse taal: je moet werken om je talenten te verdubbelen.
Waar het weer is misgegaan, is dat we bepaalde zaken mateloos overwaarderen, weer. Ik heb inmiddels begrepen dat dit een terugkerend iets is sinds de middeleeuwse tulpenbollenmanie, waarin gespeculeerd werd op een drastische waardestijging van bepaalde tulpensoorten. Voor opties daarop werden exorbitante bedragen geboden, waarna mensen dan weliswaar niet met de gebakken peren, maar dan wel met (alleen maar) tulpenbollen zaten. In feite doen we dat weer. We geven dingen hoge waarden, die het eigenlijk helemaal niet hebben. Veel mensen wonen inmiddels in huizen van rond of boven de 1 miljoen Hollandse guldens... Nee, dit is geen pleidooi voor terugkeer naar de gulden, maar wel een manier om ons bewust te worden hoezeer de huizenprijzen zijn gestegen, terwijl de huizen niet zijn veranderd, vergroot of wat dan ook. We zijn met het idee gaan leven dat de waarden van bepaalde zaken vanzelf verdubbelt. En dat je er niet meer voor hoeft te werken in die zin.
Mensen die op een of andere manier beleggen hebben dat ook meegemaakt. De spaarrente was niet hoog genoeg en daarom zijn mensen of hun vertegenwoordigers gaan investeren in hoog renderende pakketten, waarvan je je af kunt vragen welke waarde die nu werkelijk vertegenwoordigen.
Er is een verhaal dat in dit verband vaak wordt verteld: Chuck kocht een paard, maar voor de levering bleek het paard dood. Chuck wilde het paard niet meer hebben, maar kon niet meer terug. Wat te doen. Hij besloot het paard te verloten? Verloten? Ja, maar hij zei er niet bij dat het paard dood was. Uiteindelijk verkocht hij 500 loten van 2 euro, waarmee hij exact de prijs van het paard terug had gewonnen. Oké, hij heeft wel 2 euro teruggegeven aan degene die het paard wel gewonnen had, maar het in dode staat niet wilde hebben. Per saldo heeft Chuck maar 2 euro verlies.
Moraal: er was een paard, maar het was het niet (meer) waard, maar deze 500 mensen hebben wel geloofd dat het waard was, en staken hun goede geld erin.
Met andere woorden: het lijkt er wel eens op dat geld uit het niets geschapen wordt, als je de verhalen van centrale banken hoort die geld 'bijdrukken' en over de grote rendementen. Maar dat is niet zo. Het uitgeven van geld levert een schuld op. Of: er is wel degelijk iets dat de waarde vertegenwoordigt. Maar het is veel te veel overgewaardeerd. Het zijn luchtkastelen, bubbels, waar we steeds weer intrappen. Luchtbellen die een keer moeten knallen.
De vraag is alleen wat ik hiermee kan in mijn preek? Ik denk dat ik af moet stappen van het verhaal van de tempelreiniging, maar eerder naar de gelijkenis van de talenten zou moeten. Ik zou me dan kunnen focussen op twee zaken: 1. je moet werken om je talenten te verdubbelen (en je ene talent op de bank zetten is helemaal niet slecht) en 2. het zou niet moeten gaan hoeveel meer geld je hebt na een belegging of na sparen, maar wat je ermee wilt doen. Wat is je doel? Waar wil je het voor gebruiken of aan ten goede laten komen? Dus niet een zo hoog mogelijk rendement (kwantiteit), maar een zo hoog mogelijke kwaliteit. En dan maakt het eigenlijk helemaal niet zoveel uit wat je kwantitatieve rendement is.
Hier stoppen mijn gedachten even. Het moet een bemoedigend verhaal worden waar we aan het eind van het jaar even over nadenken en hopelijk met goede voornemens of gesterkt het nieuwe jaar ingaan. Morgen ga ik schrijven; tot dan zijn ideeën van harte welkom. Bij voorkeur via mail, want blijkbaar komen reacties onder deze blog niet aan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten