zaterdag 29 september 2012

Zin in Zaterdag (5): Attractiepark Slag (om) Haren

In de afgelopen week buitelden vele experts over elkaar heen over wat er nu precies wat misgegaan in Haren. Een verjaardagfeest was per ongeluk door een 16-jarig kind als publiek evenement op Facebook gezet, waarna anderen ermee aan de haal gingen en hun vrienden, maar vooral zichzelf, uitnodigden voor wat 'Project X' is gaan heten. De massale toestroom van mensen leidde uiteindelijk tot hevige rellen, plunderingen en mishandelingen. Wat een 'sweet sixteen' party had moeten worden, werd een bittere ervaringen voor politie en bestuurders, maar vooral voor de inwoners van Haren.

In de dagen daarop volgend wisten velen schuldigen aan te wijzen. Dit zouden excessen zijn van de nieuwe ((a?)sociale) media. De oude media hadden de massa opgehitst door er voortdurend over te berichten. De burgemeester was naïef geweest en had niet alert genoeg ingegrepen. De politie verloor de controle over wat 'tuig' werd genoemd. En het 'tuig' had deze open uitnodiging aangegrepen om te plunderen, te rellen, en zelfs inwoners te mishandelen.

Nu het stof langzaamaan wat is neergedaald en opgeveegd in Haren, moeten we de rijen weer sluiten en ons afvragen wat er met ons werkelijk is misgegaan. Met ons? Ja, met ons. Zoveel analyses doen weinig meer dan schuldigen in een hokje douwen zonder nieuw perspectief. Het heeft weinig zin om te wijzen naar de nieuwe media, omdat het een vraagstuk is van alle tijden: hoe houd je een massa in de hand die zichzelf heeft georganiseerd om de boel eens lekker op zijn kop te zetten? Of dat dan nu via radio, telefoon, sms of Facebook en Twitter gaat is niet zo relevant. Dat de oude media er verslag van doen, is hen toch moeilijk aan te rekenen? En zouden alle stuurlui aan wal vooraf in de schoenen van de burgemeester hebben durven gaan staan? Het enige zinnige dat ik heb gehoord is de analyse dat deze jongeren, op de 'professionele' hooligans na, geen tuig waren, maar onze jongeren. En wat ging er met hen, en dus met ons mis?

Een inwoner van Haren beleefde het volgende met onze jongeren: nadat verderop in de straat al een vlaggenmast gesneuveld was, was een groep jongeren aan het sjorren aan zijn vlaggenmast. Hij schreeuwde vanaf het dak: 'Laat dat!' De jongeren schreeuwden terug: 'Wie zegt dat?!' De man riep terug: 'Ik! Die vlaggenmast is van mij!' Het antwoord van de jongeren daarop was: 'O, sorry meneer.' En ze vertrokken.

Is dit tuig? Nee, dit zijn vertegenwoordigers van de grenzeloze generatie. Motivaction heeft daar onthullend en verbijsterend onderzoek naar gedaan. Deze generatie, geboren na 1986, is grootgebracht met het idee dat alles kan, alles mag en niets consequenties heeft. Ze hebben geen grenzen meegekregen en hebben daardoor een laag normbesef. Wat deden deze jongeren in Haren? Veel jongeren gingen daar naartoe om eens te gaan kijken wat er ging gebeuren. En eigenlijk, vonden ze, had er een alternatief feest moeten worden georganiseerd in plaats van af te wachten. Misschien had dat de situatie beheersbaar gehouden. Maar bij mij rijst nog steeds de vraag wat deze jongeren bezielde om met duizenden in een dorp te gaan kijken wat daar zou gebeuren. Wat hadden ze daar nu werkelijk te zoeken? Het besef dat in dat dorp ook mensen wonen net als in je eigen dorp of stad, en dat je van andersmans spullen afblijft, was totaal verdwenen. In een wereld zonder grenzen was Haren ineens een pretpark geworden waar alles kon, alles mocht en niets consequenties had.

Kunnen we dat deze jongeren aanrekenen? In eerste instantie natuurlijk wel. Maar wie heeft ze het gevoel van grenzen aan wat kan en mag, en van verantwoordelijkheid nemen voor eigen daden (niet) meegegeven? Hoe is het mogelijk dat bij het antwoord van de vlaggenmastbezitter de jongeren zich zelfs verontschuldigen en vervolgens ook nog vertrekken? Waarom zijn hen niet eerder grenzen bijgebracht? En dan ook nog: hoe kan het toch bestaan dat ouders zich verontschuldigen dat ze hun kinderen van 15 en ouder niet thuis kunnen houden? Wat is dat voor waanzin? Ik ben geen voorstander van een autoritaire opvoeding, en verbieden is geen optie, maar als je je kinderen toch waarden en normen bijbrengt, dan snappen ze toch ook wel, op het moment dat ze willen vertrekken of dan toch maar in Haren zelf, dat dit foute boel is? Natuurlijk, jongeren zetten zich tegen hun ouders af en willen zelf bepalen wat ze doen, maar hoe kun je jongeren verwijten geen gevoel van grenzen aan wat kan en mag en een gevoel van verantwoordelijkheid te hebben als ze dat niet meekrijgen?

Het heeft weinig zin ons te verliezen in de angst voor een zogenaamd onbeheersbare beweging van jongeren die op Project X feesten afkomen. Het enige wat zin heeft is ons te richten op de basis. Het leven is geen pretpark, en het dorp van een ander, het huis van een ander, en de supermarkt van een ander zeker niet. Ouders, voed je kinderen op door ze grenzen aan te geven. Dat is wat anders dat ze autoritair van alles te verbieden, maar het is ook wat anders dan ze vrij te laten en alles zelf te laten ontdekken. Deze wereld vraagt om grenzen. Dat verlang je toch ook van anderen in hoe ze met jou omgaan? En bovendien: hoe vaak ga je naar een feestje dat is afgelast??

Geen opmerkingen:

Een reactie posten