dinsdag 26 oktober 2010

Hoe helen we de gespleten samenleving? - meditatieve column

De afgelopen tijd stond het nieuws in het teken van een roerig politiek landschap. Ik heb me daarin bewust stil gehouden, omdat ik vind dat het na verkiezingen aan de (door ons) gekozen politici is om een regering te vormen. Wij hebben ze met een opdracht opgezadeld, en zij moeten er nu mee aan de slag. Elke opiniepeiler die de keuze van de gekozen politici wil sturen door een nieuwe enquête en een nieuwe peiling vergeet dat nu de gekozen politici aan zet zijn.
Nu we inmiddels voor de realiteit staan dat het nieuwe kabinet er komt, is de vraag hoe je je als christen in deze realiteit kunt bewegen? Het is niet aan mij om inhoudelijk in te gaan op maatregelen. Mijn plaats is wel in die gespleten samenleving, waarin dit alles zich voltrekt. En mijn zorg is hoe we elkaar blijven zien? Ik doel dan nog niet eens op minderheden en hun rechten. Meer en meer komen mensen tot de ontdekking, en ik sluit me daarbij aan, dat de samenleving al in tweeën gedeeld is, op een andere manier. Schijnbaar is er een grote groep mensen die zich niet gekend voelt door allerlei instituten in de samenleving. De samenleving voelt niet als ook van hen. En dan gaat het niet alleen over de politiek, maar ook over vergunningen, overlast, energiemaatschappijen, telefoonmaatschappijen, jeugdzorg, ziekenhuizen en zorgverzekeraars, politie en justitie, Europa, scholen, subsidies. En gaat het ook over kerken, denk ik dan?
Zonder de ernst van uitlatingen en principes van mensen die tegen ‘islamisering’ zijn te willen ontkennen, denk ik wel dat daar het probleem niet zit. Met het bestrijden van de anti-islamgeluiden ben je er niet. Er zitten dieperliggende problemen onder. En die werken veel op de emotie. Daardoor is er geen redelijk debat mogelijk. De samenleving is de afgelopen jaren een grote groep mensen kwijtgeraakt, die zich buiten de samenleving voelt staan.
Ik word persoonlijk geraakt door de voorgenomen bezuinigingen op subsidies voor de kunsten, omdat ik een theaterdier ben, en een van mijn zussen in een Nederlands orkest speelt. Maar ik snap aan de andere kant ook wel, dat mensen die te zeer verwijderd zijn geraakt van de samenleving niet snappen, waarom er minder handen aan het bed zijn, en er wel geld is voor kunst. Met een redelijke redenering dat een samenleving verarmt zonder kunst ben je er niet. Deze mensen hebben het gevoel dat zij, en zij alleen steeds weer de rekening gepresenteerd krijgen. Terecht of onterecht, dat doet er niet toe.
Als het nu gaat om een christelijke houding in deze realiteit, dan is het belangrijkste dat we elkaar blijven zien. Dat we oog hebben voor de emoties van mensen die zich buiten de samenleving voelen staan. Die zich gepakt voelen. Terecht of onterecht, dat doet er niet toe. Zo wordt het beleefd. Natuurlijk betekent dat ook dat we de mensen zien die hier van de schuld krijgen. Ook zij zijn deel van onze samenleving, of je nu wilt of niet.
Onze samenleving vraagt om heling. En heling begint met de erkenning dat er iets mis is. En dan kan er openheid zijn om naar elkaar te luisteren.
Vorige maand was ik bij de startbijeenkomst van het interreligieus platform in Waalwijk. De voorzitter van de Turkse Moskee vroeg mij of ze bang moesten zijn voor mensen die tegen islamisering zijn? Ik zei dat het uiteindelijk niet om de Islam draait, maar dat de mensen waar zij denken bang voor te moeten zijn ook bang zijn. Dat ook zij hun plaatsje in de samenleving verliezen. Angst is een slechte raadgever, maar angst moet wel worden gezien en erkend. Alleen als we samen heling zoeken, kunnen we weer een samen-leving zijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten