zondag 31 augustus 2014

Waarom zou ik mijn geloof de doorslag laten geven? (preek 31 augustus 2014)


Beluister de preek op Kerkomroep (tot zes maanden na de dienst)

In de afgelopen week kwam vermeende kritiek op onze koning van onze landelijke kerk in het nieuws. Hij zou God meer moeten noemen. Dit korte nieuwsitem ging voorbij aan de kern van het interview. Wat onze kerk naar voren wil brengen in al zijn activiteiten is dat we moeten leren durven over God te spreken. Niet omdat we het beter weten of anderen daarmee uit willen sluiten. Geloof geeft wel houvast, ook in de ontmoeting met de ander. "Ik kom in dat contact met hem niet verder, als ik over mijn eigen bronnen zwijg" zegt voorzitter ds. Karin van den Broeke in de volledige versie van het interview met NRC. De stelling van de preek is: We doen onszelf en God tekort als we niet over hem spreken.

Geloof bewijst zich
Afgelopen woensdag gebeurde er in deze kerk iets bijzonders. Gelovigen en mensen die geloof en zin zoeken kwamen in grote getale af op de uitnodiging van de Raad van Kerken om in een gebedsdienst stil te staan bij het geweld in de wereld, en troost en bemoediging te zoeken bij God en bij elkaar. Zes voorgangers uit verschillende kerken gingen voor, en verschillende muzikanten en andere medewerkers hielpen spontaan mee. Aanleiding voor de viering was de behoefte die we voelden om alle emoties bij het geweld in de wereld een plek te geven. En te bidden voor vrede. Al het geweld in Irak, ook tegen onze geloofsgenoten, maar ook in Syrië, Israël, Gaza, Oekraïne en op zo veel andere plekken in de wereld geeft een machteloos gevoel. Waar kun je met je gevoel naartoe? Geloof bewijst zich op zulke momenten als een houvast en een bron van hoop. Het brengt zelfs mensen samen die nog nooit met elkaar het geloof hebben gevierd of die al lange tijd niet in een kerk zijn geweest. Hier staat de kerk in haar kracht. Om geloof te voeden dat bergen kan verzetten en het niet laat bij het lijden in de wereld, en onze emoties daarbij. We werden even collectief gedragen en bemoedigd door het zingen, de gebeden, de woorden, het samenzijn.

De kracht van geloof wordt onderschat - de tempel kan God niets schelen
Deze kracht van de kerk wordt onderschat. Of: de kracht van het geloof wordt onderschat. In eerste instantie door onszelf. Want kerk lijkt voor veel mensen steeds minder belangrijk te worden. Prioriteiten liggen om zeer uiteenlopende en allemaal even begrijpelijke redenen elders. Dat is niet erg voor de kerk. Want de kerk bestaat niet voor zichzelf. En God zorgt wel voor zijn kerk. Maar het is wel erg voor onszelf.

Mijn antwoord op de Ice Bucket Challenge

Woensdag 27 augustus 2014

zondag 17 augustus 2014

Wat betekent het als ik zeg 'Ik ben christen'? (#WeAreN) (preek 17 augustus 2014)

Tekst: Jesaja 56: 1-7 en Mattheüs 15: 21-28

Beluister de preek via Kerkomroep.nl (tot zes maanden na de dienst)

Veel mensen voelen zich verbonden met christenen op de vlucht. En zeggen: ik ben ook christen! Wat betekent het als je dat zegt? De gevestigde orde gebruikt een religieuze identiteit vaak om grenzen te stellen. Wie er wel en niet bij hoort. En hoe alles hoort te gaan. Maar volgen we daarmee God, die juist grenzen opzoekt en overgaat? Over wat het betekent om grenzeloos christen te zijn gaat de overweging bij de ontmoeting van Jezus met de Kanaänitische vrouw.


De beelden uit Irak blijven onze journaals, onze kranten en onze sociale media vullen. Ze raken. De barbaarsheid van het geweld komt heel erg dichtbij in de heldere beelden, tot in details open over de wreedheden daar. En het komt dichtbij omdat mensen ook in Nederland openlijk sympathiseren met de mensen die de wreedheden begaan. Het zet groepen tegenover elkaar. In het ergste geval in antisemitisme en islamofobie, de haat tegen joden en tegen moslims. Vorige week stonden we er bij stil dat daarin de grond ligt voor de wreedheid en de barbaarsheid van het geweld: de identiteit van een ander volledig uitroeien. Niet een paar mensen, maar iedereen. Mét hun cultuur en geschiedenis erbij. Kortom hun identiteit. Niets mag meer aan de andere groep herinneren. Omdat ze zijn wie ze zijn.

Ook christenen overkomt dat overal ter wereld. In Noord-Korea, waar de Paus zo dichtbij is, en nu heel urgent en schrijnend in Irak. En mensen overal ter wereld tonen hun verbondenheid met deze christenen door de Arabische letter N te dragen op een T-shirt of een profielfoto op de sociale media. De Arabische letter N is de eerste letter van het woord voor Christen. De letter die op de huizen van christenen geschreven wordt, voordat ze eruit verjaagd worden, met de dood tot gevolg. Door het dragen van die letter tonen mensen hun verbondenheid met Arabische christenen. Als een geuzenpenning: ik ben ook christen!

Wat betekent het als je zegt 'Ik ben Christen!'?
 Daar wil ik vandaag op door. Op dat 'ik ben ook christen'. Wat ben je dan?

woensdag 13 augustus 2014

Waar kan je met je gevoel van onmacht naar toe bij het zien van zoveel lijden en geweld?

Vanuit de Raad van Kerken zijn we bezig om te kijken hoe we samen zouden kunnen bidden voor de vrede, in deze gewelddadige en bedreigende tijd. Een eerste verslag van de voorbereidingen. Doe je mee?

Wat gebeurt er allemaal? Deze zomer komen er zoveel verschrikkelijke beelden op ons af. Mensen op de vlucht door droge bergen en woestijnen. Complete steden in puin. Mensen, zelfs kinderen, als beesten afgeslacht.

Wat gebeurt er allemaal? En waarom gebeurt er niets of gaat het allemaal zo traag? Waarom steunen mensen zelfs in het Westen het geweld? Hoe moet er ingegrepen worden? Wat is goed, wat is kwaad? Grote vragen, weinig antwoorden. Ze uiten een groot gevoel van machteloosheid, soms zelfs wanhoop.

We voelen ons verbonden met mensen die bedreigd worden en vragen ons af hoeveel geweld een mens kan verdragen. Hoeveel geweld nog gerechtvaardigd is, en hoe je daarop moet antwoorden? Wanneer komt de vrede?

We voelen ons verbonden met christenen op de vlucht. Ze zijn getekend, letterlijk. Op hun huizen in Irak was de Arabische letter N geschreven. De eerste letter van het woord voor Christen. Overal ter wereld dragen mensen die letter op hun profielfoto of een T-shirt. Ook wij zijn christen! Tegelijkertijd is het een verbondenheid met alle Arabisch sprekende mensen, ook moslims, die de vrede nastreven. Die gewoon willen leven, met anderen.

Samen kunnen we één front vormen. Van gebed. Want daar kan je met je gevoel van onmacht naartoe. Naar God. Samen kunnen we onze gevoelens van onmacht en wanhoop verwoorden voor God en elkaar. Elkaar steunen, troost zoeken en om kracht bidden voor allen die lijden en al gestorven zijn.

Vanuit de Raad van Kerken Waalwijk zoeken we naar mogelijkheden om met elkaar te bidden. Ook in samenwerking met kerken en christelijke groepen die geen lid zijn van de Raad van Kerken. Eerste contacten zijn hierover gelegd. Verschillende kerken en groepen hebben hun medewerking reeds toegezegd of overwegen dit. Zo werken we ook samen met de Facebook-community 'Pray4Peace' die vanuit Sprang-Capelle is opgericht en die in 24 uur al bijna 50 likes opleverde. Ik ben daar inmiddels medebeheerder van geworden.

Samen bidden en contact houden met moslims

We zoeken naar een moment en plaats waarop we zouden kunnen bidden met elkaar. Op korte termijn, nadat we met elkaar hier een goede vorm voor gevonden hebben. Wil je ook meewerken, of heb je ideeën, meld je! Van harte welkom!

Ook zoeken we vanuit de Raad van Kerken Waalwijk contact met de moskeeën om met hen in gesprek te gaan en de handen ineen te slaan tegen bewegingen en beweringen die groepen mensen uit elkaar drijven. De eerste contacten zijn hiervoor gelegd en vragen door de zomervakantie nog wat tijd.

Zo willen we in gelovige verbondenheid met christenen en alle mensen van goede wil, de handen vouwen en ineenslaan, voor de vrede:

God Die Vrede bent

We zien op hoeveel plaatsen in Uw wereld geweld, haat en oorlog mensen uiteen drijven. We bidden voor allen die daardoor getroffen worden. Wees hen nabij en zegen wat gedaan wordt om vrede te stichten.

Raak harten van mensen die met geweld anderen verdrukken en breng hen tot bezinning. Laat allen die in vrede leven zich inzetten om anderen daarin te laten delen.

Bovenal bidden wij dat Uw Rijk van vrede komen zal. Dan zal geen volk nog het zwaard trekken tegen een ander volk en geen mens zal meer weten wat oorlog is. Zo bidden wij in de Naam van Jezus Christus, Die onze Vrede is.

Amen  
(bron: Kerkinactie)
ds. Otto Grevink,
voorzitter Raad van Kerken Waalwijk,
ottogrevink@gmail.com

dinsdag 12 augustus 2014

Hoe overwint toch weer het goede in alle conflicten? (preek 10 augustus 2014)


Beluister de preek op Kerkomroep.nl (tot zes maanden na de dienst)

De wereld lijkt in brand te staan en meer dan ooit komen de conflicten dichtbij. De wereld is klein geworden. Een vliegramp bracht het conflict in de Oekraïne dichterbij. Het conflict in Gaza zet verhoudingen ook in Nederland op scherp, samen met het conflict in Syrië, waar medegelovigen op de vlucht zijn voor hun belagers, die sympathisanten in Nederland hebben. Wat kunnen we doen? Hoe kan onze houding zijn? De houding van Jona en van Petrus (die over het water probeert te lopen) helpt ons om zicht hierop te krijgen.

In de afgelopen week is in België het begin van de Eerste Wereldoorlog herdacht. Die begon honderd jaar geleden in 1914. Een gruwelijke, zinloze en alles vernietigende oorlog. De Duitse bondspresident, een oud-predikant, herinnerde vol schaamte hoe ook de bibliotheek van Leuven gebombardeerd is. En hoe Duitse intellectuelen daar geen traan om lieten. Zij noemden het bombardement zelfs noodzakelijk te midden van alle andere oorlogsverschrikkingen.

Waarom is dat zo'n belangwekkend detail? Het gaat toch maar om boeken, niet om mensen? Omdat de barbaarsheid van een oorlog zich pas echt laat zien als ook cultuur vernietigd wordt. En niet vanwege dat ene mooie boek of dat ene mooie muziekstuk, maar omdat de cultuur onze wortels zijn. Onze geschiedenis. Ons verhaal. Onze identiteit. Wanneer cultuur wordt uitgeroeid geeft dat aan dat de aanvaller de tegenstander met wortel en tak wil uitroeien. Er mag niets aan hem herinneren. Dan gaat het niet meer om het bereiken van een doel dwars door iedereen heen en ten koste van veel levens die in de weg staan. Dan is de totale vernietiging van een volk, een minderheid, of een religie het doel. En niet alleen de vernietiging van wie nu leeft, maar ook van wie er geleefd hebben. En waar zij voor stonden. Wat ze bij hebben gedragen aan de wereld. Wat ze geloofden.

De geschiedenis herhaalt zich

Anno 2014 lijkt de geschiedenis zich te herhalen in een bijna nog grotere barbaarsheid die je je nauwelijks meer kunt voorstellen.

woensdag 6 augustus 2014

Hoe je als kerk crêpes kunt verkopen - een blik op de kerk

Een gebeurtenis op vakantie deed me ervaren hoe de kerk, ondanks goede bedoelingen en een goede organisatie, geïnteresseerden niet bereikt. Omdat we vasthouden aan onze manier van kerk zijn. Hoe kunnen we onze boodschap buiten de deur van onze kerk verkopen?

Bij aankomst bij een van de vele kastelen aan de Franse Loire valt mijn oog op een wagentje dat crêpes verkoopt. Met jam en met Nutella! Ik neem me voor dat het na de fietstocht er naartoe een goed idee is om voor de bezichtiging van het kasteel eerst een crêpe te bestellen. Mét Nutella!

Nu is het even wachten tot ik geholpen word. Niemand bemant het uitnodigende wagentje. Dan komen er twee obers aan van het nabij gelegen restaurant, maar zij verdwijnen in de houten keet naast het pannenkoekenwagentje waar ze koffie, broodjes en ijs verkopen. Er zijn daar geen klanten, dus ongeduldig als ik ben laat ik weten dat ik er ben. Het duurt even voor de oudste ober wegloopt, langs het pannenkoeken wagentje, en zijn jongere collega bits toeschreeuwt dat er een klant is. Tenminste, zijn mimiek doet mij vermoeden dat hij dat zegt.

Niet geholpen

Inmiddels word ik nog steeds niet geholpen en staan er wel klanten bij de houten keet. Die wèl worden geholpen. Ik raak wat geïrriteerd, hoewel ik mijn vakantiestemming hieraan niet wil opofferen. Maar ik kan het niet laten om tussen twee klanten door aan de balie in mijn beste frans te vragen of hij mij wil roepen wanneer hij tijd voor me heeft. Het antwoord is even kort als duidelijk. Ik moet dáár voor de houten keet in de rij gaan staan en dán zal ik geholpen worden. Oké, enigszins knarsetandend loop ik naar de balie en voor ik wat kan zeggen, zegt de ober, wijzend naar een ander: Deze man was eerst!

Genoeg is genoeg. Ik heb nu al mijn buik vol van deze crêpe. Met Nutella. Ik besluit om onverrichter zake terug te gaan naar mijn tafeltje, waar ik thee aan het drinken was. Thee, die ik kort daarvoor bij een andere collega aan de houten balie had besteld. Dus ik kan de werkwijze uiteindelijk ook wel volgen, hoewel ik hem echt niet expres tegenwerkte. Daar aan de balie bestel je en reken je af; bij het wagentje wordt je crêpe bereid. En ik ben lastig, wordt me omstandig duidelijk gemaakt, want ik bestel niet op de juiste manier.


Hoe gaan wij als kerk om met geïnteresseerden?

Van een afstandje zie ik het pannenkoekenwagentje en de houten keet naast elkaar. En ik zie een beeld van de kerk.

maandag 4 augustus 2014

Je vijand is ook een mens

Na de vliegramp in de Oekraïne sprongen mensen uit hun vel bij beelden van de rebellen tussen de wrakstukken. Hoe kun je over deze mensen denken, zonder de waarheid uit het oog te verliezen? Overwegingen bij Jezus' woorden 'heb uw vijanden lief'.

Dagblad Trouw meldde half juli het overlijden van Albert Hoebe, drager van de Militaire Willems-Orde. Met gevaar voor eigen leven had hij het leven van zijn strijdmakkers gered door de tegenstander te overmeesteren. Zo meldt Trouws website evenals die van andere kranten. Het viel me op dat de papieren Trouw het niet had over de tegenstander, maar over 'de vijand'. Hoeben had tot drie keer toe een granaat naar die vijand teruggegooid en hem uiteindelijk overmeesterd. En ik dacht: 'de vijand?' Ik realiseerde me dat we zo eigenlijk niet meer over tegenstanders praten. Maar dat we dat pas kunnen zeggen na jaren vrede, en dat het in tijden van oorlog heel voor de hand liggend is om zo over de tegenstander te praten.

Op hetzelfde moment werd een vliegtuig neergeschoten in zwaar bevochten gebied in de Oekraïne. 'Moordenaars' kopte de Telegraaf bij de berichten over de rebellen die het toestel met onze landgenoten hadden neergeschoten en die weinig haast leken te maken met een respectvol bergen van de lichamen van de passagiers en hun eigendommen.

Kijk naar de foto; wat zie je?

Sterker nog, de krantenkop 'Moordenaars' viel in het niet bij de verwensingen die klonken bij de foto die over het internet circuleerde. Hierop houdt een separatist een knuffel omhoog bij de wrakstukken. Juist deze knuffel raakte ons in ons hart bij wat we dachten te zien: 'Blijf van de spullen van onze mensen af! Stelletje *~:"<)?&%$@#!'

Totdat duidelijk werd dat de foto misschien iets anders toonde dan we zagen. Een langer videofragment toonde mogelijk dat deze krijgsman juist respect wilde betonen aan de slachtoffers, waaronder zelfs kinderen waren. Kijk maar naar deze knuffel! De man zette daarna zijn pet af en bad, aldus een niet-onafhankelijke bron.

Waarheid is het eerste oorlogsslachtoffer

Wat is waarheid? In een oorlog is waarheid het eerste slachtoffer. Door van de ander de vijand te maken komen we steeds verder af te staan van de waarheid van wat er werkelijk gebeurt. En waar recht over gesproken moet worden. Wat deze foto toont weet ik niet precies. Maar wel hoe gevaarlijk het is om in vijandsbeelden te denken. Omdat het misleidt. En in beide gevallen was wat wij en hij zagen bezijden de waarheid...

Waarom zou ik mijn vijanden liefhebben?

Als Jezus zegt: hebt uw vijanden lief, dan gaat het hem hierom: dat de waarheid in het geding is. Onze vijandsbeelden maken van onze tegenstanders onmensen. Niet-mensen. Barbaren in hun oorspronkelijke betekenis: onbeschaafd en onderontwikkeld, onverstaanbaar ook.

Ik twijfel niet dat deze rebellen schurken, schoften en terroristen zijn. Ze blijven wel mensen. Net als wij. Door van anderen vijandbeelden te maken wordt het onmogelijk om ook maar de mogelijkheid voor te stellen dat je met de tegenstander weer zou kunnen samenleven. Dat zal niet zomaar kunnen, maar toch: we leven maar in één wereld, dus we zullen wel moeten. We zijn allemaal mensen, en in alle mensen zit goed en kwaad, niet alleen in 'de vijand'.

'Heb uw vijand lief' is een oproep om in een tegenstander een mens te blijven zien. En je eigen menselijkheid te blijven zien. Hoeveel pijn, verdriet en leed hij of zij ons ook aandoet. Opnieuw samenleven zal alleen kunnen door de waarheid onder ogen te zien. En die waarheid is er niet bij gediend om van de ander een onmens te maken. Wel om recht te zoeken en te spreken! Zalig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden.