maandag 29 augustus 2016

Waarom gaat het leven niet makkelijk? Preek 28-08-2016

Tekst: Lucas 10: 1-3 en 2 Korinthiërs 4: 17-18
Kies je de makkelijke of de moeilijke weg?
Als je zou moeten kiezen, zou je dan onderweg naar de camping in de bergen door de tunnel rijden, of over de bergpas? Daar zijn allerlei overwegingen bij te bedenken, en twee mensen hadden daar een discussie over. De een zei tegen de ander: je bent gek als je over de bergpas gaat. Via de tunnel is het veel sneller, en gemakkelijker. En nee, dit is geen verhaal dat er uiteindelijk een urenlange file voor de tunnel stond. Het ging inderdaad gewoon sneller. En ’s middags om 4 uur zat de een al een koud biertje voor zijn tent. Een aantal uren later kwam de ander pas op de camping aan; degene die over de bergpas was gegaan. Zie je wel, zei de een, dat het door de tunnel sneller ging? O, daar heb ik nooit aan getwijfeld, zei de ander, maar ik heb het uitzicht op de bergtop gezien, en jij een donkere tunnel!
Geen makkelijke weg naar en in Haïti
Onze gast van vanmorgen, Rob Hulshuizen uit Haïti, heeft drie dagen gereisd op weg naar Nederland om ons hier vandaag te komen vertellen van hun project dat wij steunen. Drie dagen heeft hij gereisd. Een dag op de motor, een dag in een touringcar – en stelt u zich geen Franse tolwegen en een luxe touringcar van Kras voor – en een dag met het vliegtuig. Dat is nog eens een andere reis dan de meesten van ons hebben gemaakt deze zomer. Maar het is wel een reis die zijn roeping kenmerkt. Het gaat allemaal niet over de makkelijkste weg. Hun eerste reis om zich te gaan settelen in Haïti was nota bene op 11 september 2001, toen twee vliegtuigen zich in de Twin Towers boorden en één in het Pentagon. De weg die Rob en zijn vrouw Anne-Marie gegaan zijn om hun project te realiseren ging over veel hobbels en langs veel tegenwerking. Haïti is een moeilijk land om te werken. Veel corruptie, veel rampen. Soms lijkt het alleen maar van kwaad tot erger te worden.
‘Als alles gladjes verloopt zijn we met de verkeerde dingen bezig’

In zijn geloofsverhaal kreeg dit een plek onder het motto: ‘Als alles gladjes verloopt zijn we met de verkeerde dingen bezig.’ Dat motto hakte er flink in bij gemeenteleden die ik gevraagd had mee te denken over het onderwerp van de preek. Móet het dan per se moeilijk gaan? Is God alleen maar daar te vinden waar het moeilijk gaat? Het goede alleen te bereiken langs een moeilijke weg?
Het motto geeft wel stof tot nadenken. Laten we het eens omdraaien: waarom zou het makkelijk moeten gaan? Daarin zul je het meteen met me eens zijn. Het leven gaat niet makkelijk, niet altijd. Er zijn tegenslagen en die horen bij het leven. Iemand zei: en de waarom-vraag heeft niet zoveel zin. Iemand anders zei: die dingen kunnen je overkomen, en als iemand vraagt: waarom, dan denk ik: waarom niet?
Het gaat niet altijd makkelijk(er)
Mensen die veel tegenslagen in hun leven ondervinden, en vergeet de chronisch zieken daarbij niet, vertellen me dat ze al moeite genoeg hebben om positief te blijven in de situatie die is zoals die is, maar dat de omgeving eigenlijk niet wil horen wat er tegenzit. Alsof het leven alleen maar goed kan zijn als het alleen maar vooruit gaat, over gaat, opgelost wordt, even vergeten wordt. En de realiteit is, dat dat niet altijd zo is. Of eigenlijk: veel vaker niet dan wel. Een gezondheidsklacht wordt opgevolgd door een andere of het verergert. Het kan steeds weer niet mee zitten met een baan. Of met de familiesituatie, een relatie. Maar dat wil niet zeggen dat het leven niet goed kan zijn. Maar niet zonder die tegenslagen en hoe die voor iemand zijn. Maken die tegenslagen het leven dan goed? Nee natuurlijk niet. Maar de overwinning wel. Elke dag doorgezet is er weer één. En elke nieuwe dag weer een nieuwe om door te gaan.
Op weg naar samen kan wrijving tot de kern leiden
Die overwinning herkennen mensen ook die zeggen dat als het tussen mensen niet goed gaat of als mensen erg van elkaar verschillen, daar wel iets goeds uit voort kan komen. Wrijving geeft glans, zeggen ze dan. Het is niet erg als het schuurt tussen mensen. Dat kan juist ervoor zorgen dat mensen beter elkaar verstaan en beter zichzelf verstaan, hun verschillen overwinnen en bij een gezamenlijk doel komen. Laat ook onze Weg naar Samen alsjeblieft niet verstoken blijven van die wrijving. Om die reden is het, als het te makkelijk gaat, ook niet goed. Omdat je weet dat je dan wat mist. Namelijk de overwinning op verschillen en wat mensen scheidt. Niet omdat we het leuk vinden als dingen schuren, maar we wel weten dat we ongetwijfeld van elkaar verschillen, en dat dat overwonnen moet worden. En als je dat durft te bespreken je wel dieper tot de essentie met elkaar komt, en bij elkaar komt. Laten we niet bang zijn voor wrijving. Dat is oké, want juist dan mogen we allemaal bestaan in onze eigen geloofsbeleving, en komen we dichter bij elkaar.
De realiteit van het kwaad is er nu eenmaal
‘Als alles gladjes verloopt zijn we met de verkeerde dingen bezig.’ Hoe cru gezegd ook, er zit iets van waarheid in, hoop ik te hebben laten zien. Toch kunnen we daar nog een slagje dieper mee gaan, als we denken aan de situatie in Haïti. Want waarom zou het zijn dat je met de verkeerde dingen bezig bent als alles gladjes verloopt? We hadden het net over de realiteit van tegenslagen en van verschillen tussen mensen. Maar het gaat nog wel een slagje dieper: er is de realiteit van het kwaad. En dat gaat wel even wat verder dan pech of ongelukkige omstandigheden of onenigheid.
Paulus vertelt erover het in zijn tweede brief aan de inwoners van Korinthe. Volgelingen van Jezus worden belaagd, aan het twijfelen gebracht, vervolgd, geveld. Hij zegt: we zijn daarin verbonden met het sterven van Jezus. Dat wordt in ons leven zichtbaar. De dood van Jezus dragen we altijd met ons mee, opdat ook het leven van Jezus in ons bestaan zichtbaar wordt.
Ga je dezelfde strijd als Jezus aan?
Dat Jezus is opgestaan uit de dood, betekent niet dat het voor ons niet allemaal heel makkelijk is geworden, en er geen lijden meer is en dood. Nee, juist niet, zouden we kunnen zeggen. We ervaren het aan den lijve. Wat doe je daarmee? Ga je dezelfde strijd als Jezus aan? Of mag het nu wel een onsje minder? Nou, Paulus is er in navolging van Jezus heel stellig in: het goede, de overwinning op het kwade, bereik je alleen maar door het kwade actief te bestrijden en niet uit de weg te gaan.
Dat komt nogal binnen want dat schudt ons wakker uit ons over het algemeen veilige bestaan, waarin we gericht zijn op harmonie. Sorry, zou Paulus kunnen zeggen, maar zo zit de wereld helaas niet in elkaar. Er zijn teveel kwade machten om het maar erbij te laten zitten. En met geld geven alleen zijn we er ook niet. Richt je in je leven op de onzichtbare dingen, zegt Paulus, en niet op de zichtbare. De zichtbare dingen zijn tijdelijk, de onzichtbare eeuwig.
Er wacht door alle moeite de overwinning
Ja, het leven zal pittig zijn, en niet altijd gaan zoals je wilt en zou wensen. Maar door dat alles heen wacht wel de overwinning. Of het nu elke dag is die je weer doorkomt, of een goede samenwerking, weer een succesje voor het ziekenhuis op Haïti, uiteindelijk zijn dat allemaal voorafbeeldingen van die ene overwinning die Jezus voor ons behaald heeft en waaraan wij deel zullen krijgen: de overwinning op de dood en alle kwade machten die er in de wereld zijn.
‘Werken in zijn wijngaard is niet makkelijk, maar dat heeft God ook niet beloofd’
Dat brengt me tot het tweede motto van Rob in zijn geloofsverhaal, dat ik kort ter afsluiting noem: ‘Werken in zijn wijngaard is niet gemakkelijk; dat heeft God ook niet beloofd.’ We zien het aan de leerlingen die Jezus wegstuurt. Hij zegt tegen hen: ‘Ik zend jullie als lammeren onder de wolven.’  We zagen het al bij Adam die zich in het zweet moet werken. En waarom? Omdat er nu eenmaal die realiteit van het kwaad is. Dus we kunnen er maar beter iets van gaan maken en uitkijken naar wat God wel heeft beloofd: de overwinning op de dood, ook de onze. Als we die realiteit zichtbaar maken in ons leven door de strijd aan te gaan, dan is ook het leven van Jezus in ons zichtbaar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten